Menü

Excel İnsan Genlerinin Adlarını Değiştirdi

  • 6 Ağustos 2020
  • Berk Akarcalıoğlu

Biz insanları oluşturan binlerce, hatta on binlerce gen var. Bu genlerin her biri bizim bir özelliğimizi belirler ve bizi özel yapar. Her bir gene bir isim ve alphanumeric bir kod verilir. Bu isim ve kod bir sembol olarak bilinir ve bilim insanlarının araştırmalarında kullanılır.

Geçtiğimiz yıl içinde Microsoft Excel in sembolleri tarihler olarak anlamasından dolayı 27 insan geninin isimleri değişti. Excel kullananlar bilir ki eğer bir tablo oluşturmak istiyorsanız sunduğu özellikler sayesinde ilk tercihiniz olacaktır. Bilim insanlarının da tercihi Excel.

Bütün bu sıkıntı Excelin bazı varsayılan ayarlarının belli gen sembollarini tarihlere çevirmesinden kaynaklanıyor. Örneğin MARCH1 yani “Membrane Associated Ring-CH-Type Finger 1” genini Excel “1 Mart” yani 1-Mar diye değiştiriyor. Bu durumdan dolayı bilim insanlarının topladığı verilerin mahvolma riski bile var.

Şu anda Excelin oto-formatlama özelliğini kapatmak için bir ayar yok, yapılabilen tek şey her bir sütunun veri tipini değiştirmek. Bu çözümün kötü yanı ise başka birisinin sizin Excel tablonuzu açarken dikkatli olmazsa tekrardan bu hatanın oluşmasına sebep olabileceği.

Bu sorunu çözmek için gen isimlerini standartlaştıran HUGO Gene Nomenclature Committee, yada HGNC, bu hafta yeni bir yönerge çıkardı. Artık insan gen ve proteinleri isimlendirilirken Excelin oto-formatlama özelliğine dikkat edilerek isimlendirilecek. Örneğin: MARCH1 geni MARCHF1 sembolü ile değiştirilecek. Bunun yanı sıra HGNC tarafından ileride kafa karışıklıklarını önlemek için eski sembol ve isimlerin bir kaydı tutulacak.

HGNC bu konuyu ciddiye alıyor. Bu demek oluyor ki yeni çıkan yönergeye göre artık çocukça, Excelde sorun çıkaracak yada birisine karşı hakaret niteliğine sahip isimler ve semboller konulamayacak. Bunun yanı sıra subscript ve superscript karakterler kullanılamayacak ve sadece Latin harfler ile Arabik sayılar kullanılabilecek.

Bütün bu tedbirler sayesinde yazılımlarda çıkabilecek hataların önüne geçilmesinin yanı sıra araştırmalar sırasında yalnış sonuçlara yönlendirilebilecek isimler (CARS gibi) ve bine karşı kötü amaçla kullanılabilecek isim ve kelimeler de önlenecek.

inovatifler hakkında

Bilim ve teknoloji hakkında haber ve makaleler! Gelin birlikte dünyada olup biten yenilikleri öğrenelim.